‘Ha Harry, hoe gaat het met je poepdozen?’ Ik krijg deze mogelijk goed bedoelde vraag nog regelmatig naar mijn hoofd geslingerd. Het zou een kwinkslag of humor moeten zijn maar poep- en piesgrapjes worden op een gegeven moment vervelend en berusten op het nog steeds bestaande taboe dat menselijke mest een onderwerp is waar men vooral liever niet over praat.
Ook Joseph Jenkins, auteur van The Humanure Handbook heeft er last van. Misschien niet heel verbazingwekkend, maar in de VS waar hij woont is het een slag erger. Daar is alleen al het woord ‘shit’ een taboe. Ik zijn boek schrijft hij onder meer over hoe je op tv live kunt zien hoe mensen vermoord worden en dat daar niets onfatsoenlijks aan is. Het gebeurt regelmatig compleet met reclamespotjes. Maar je kunt geen shit zeggen. Shit is slecht. Met de ondertitel van zijn boek, ‘Shit in a Nutshell’ schopt hij dan ook stevig tegen heilige huisjes. Ook het gebruik van het woord bucket (emmer) is er lastig. Het bucket toilet heeft in de VS een hele slechte naam. Het is dan ook niets anders dan een emmer met deksel waar geen enkel strooisel aan te pas komt. In een land waar per hoofd van de bevolking de meeste mensen ter wereld in gevangenissen zitten en emmertoiletten maar al te graag werden of worden gebruikt, valt dat ook wel voor te stellen. Jenkins heeft het daarom liever over een ‘houder’ dan over een emmer als het over zijn eigen toiletten gaat.
In Nederland is het gelukkig allemaal wat minder beladen. Maar ook hier is het spoeltoilet bij uitstek het soort sanitair dat het taboe in stand houdt. Een druk op de knop en de ‘viezigheid’ is verdwenen, weg, als afval gedumpt in het riool. Het liefst willen we er zo kort mogelijk bij stil staan.
Als je je bezig gaat houden met composteren krijg je vanzelf een andere kijk op toiletten. Wanneer je alleen al een thermometer is een goed gevulde humanure compostbak steekt zul je echt verbaast staan. Er ontstaat warmte en niet zo’n beetje ook. Die wordt veroorzaakt door miljarden voor het oog onzichtbare bacteriën. Dat gebeurt gewoon vanzelf, je hoeft er niets voor te doen. In een bak die een tijd stil staat en de ‘thermofiele fase’ zoals dat heet voorbij is, krioelt het op een gegeven moment van duizenden zichtbare beestjes zoals wormen, pissebedden, duizendpoten en kevers. Ook die weten je bak helemaal zelf te vinden. De natuur beleeft er van begin tot eind een groot feest! Tot slot kun je ook nog beleven hoe geweldig compost bijdraagt aan de vruchtbaarheid van de bodem en hoe weelderig je planten er van gaan groeien. Hoe groot het contrast met de gemiddelde landbouwgrond in Nederland die op sterven na dood is. Het antwoord op de vraag hoe het mijn poepdozen gaat mag nu wel duidelijk zijn: in een woord geweldig!